Przasnysz

Gmina miejska Przasnysz znajduje się w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego, w powiecie przasnyskim, nad rzeką Węgierką. Zamieszkuje ją ponad 17 tys. mieszkańców. Miasto Przasnysz jest siedzibą kilku ogólnopolskich firm. Ma dość dobre połączenia komunikacyjne (autobusowe) z innymi ośrodkami miejskimi województw mazowieckiego, podlaskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. Na wschód od miasta znajduje się  lądowisko Aeroklubu Północnego Mazowsza. Przasnysz dysponuje bogatą infrastrukturą edukacyjną, społeczną i usługową. Na terenie miasta znajdują się cztery szkoły podstawowe, szkoły średnie, biblioteka, dom kultury. Działa miejski ośrodek pomocy społecznej i powiatowe centrum pomocy rodzinie. W Przasnyszu funkcjonuje szpital powiatowy oraz pięć przychodni oferujących opiekę ambulatoryjną. W mieście znajdują się 3 parafie rzymskokatolickie (parafia Chrystusa Zbawiciela, parafia św. Wojciechaparafia św. Stanisława Kostki). W Przasnyszu są także 4 zgromadzenia zakonne tj. ojcowie pasjoniścisiostry klaryski kapucynkiSiostry Pasjonistki Św. Pawła od Krzyża oraz Siostry Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo.

Sytuacja demograficzna

W 2021 r. gmina miejska Przasnysz liczyła 17 055 mieszkańców, z czego 52%  stanowiły kobiety a 48 proc. mężczyźni. Aż 4 555 (27%) mieszkańców gminy to osoby powyżej 60 roku życia. Wśród nich znaczną część stanowią osoby w wieku do 70 roku życia. Kobiety w wieku powyżej 80 lat stanowią 9,9% a mężczyźni 2% ogółu osób starszych.

Struktura osób powyżej 60 roku życia wg wieku w gminie miejskiej Przasnysz.
Wykres 1. Struktura osób powyżej 60 roku życia wg wieku w gminie miejskiej Przasnysz. Źródło: obliczenia własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS

Sytuacja ekonomiczna

Miasto Przasnysz stawia na rozwój infrastruktury, w tym o charakterze przemysłowym. Na terenie powiatu znajdują się przedsiębiorstwa produkcyjne o zasięgu ogólnopolskim (m.in. Kross, Mlekoma, oddział ABB). Dochody na 1 mieszkańca w 2020 r. wynosiły 5,1 tys. zł., a więc znacznie poniżej przeciętnych dochodów w województwie mazowieckim.

Stopa bezrobocia rejestrowanego wynosiła 9,5% Wśród zarejestrowanych osób bezrobotnych 54 proc. stanowiły kobiety. Udział długotrwale bezrobotnych wynosił 48,6% Udział rodzin korzystających z pomocy społecznej z powodu bezrobocia zmniejszał się w latach 2015-2019 r. (z poziomu 76% do 58%),  a w 2020 wzrósł, wynosząc 69%

Usługi społeczne i aktywność społeczna 

W 2020 r. z usług opiekuńczych w gminie korzystało 46 osób, 76 osób z poradnictwa specjalistycznego i dwie – z interwencji kryzysowej. Wypłacono 663 świadczenia pieniężne w formie zasiłków okresowych i 1056 w formie zasiłków stałych. Spośród wszystkich osób, które uzyskały wsparcie z pomocy społecznej w 2020 r., 94 były w wieku produkcyjnym (w tym 62 kobiety.)

W gminie działają placówki opieki całodobowej. Jest to Dom Pomocy Społecznej dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie (nie jest to placówka dedykowana seniorom), a także Dom Pomocy Społecznej Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo, który przeznaczony jest dla 115 osób w podeszłym wieku i somatycznie chorych.

Przy Urzędzie Miasta działa Rada Seniora. W Domu Nauczyciela w budynku po Bibliotece Miejskiej istnieje Klub Seniora. Miejscem aktywności osób starszych są dwa Uniwersytety Trzeciego Wieku, przy Uczelni Lingwistyczno-Technicznej oraz Towarzystwie Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej.

Aktywność instytucji kultury

W Przasnyszu funkcjonuje kilka doświadczonych lokalnych instytucji kultury. Są Miejski Dom Kultury im. Stanisława Ostoi – Kotkowskiego, Muzeum Historyczne, Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nałkowskiej oraz Federacja ROSA Centrum Animacji i Wsparcia dla Społeczności Lokalnej w Przasnyszu.

Źródła danych i informacji:

Abucewicz M. (2021), Sytuacja ekonomiczna i na rynku pracy w gminach województwa mazowieckiego, ekspertyza w projekcie pn. Łagodzenie skutków pandemii COVID-19 wśród grup wysokiego ryzyka – osoby 60+”.

Cieślik J. Król M., Matuszewska K., Sęk A. (2021), Ocena Zasobów Pomocy Społecznej gminy miejskiej Przasnysz za 2020 rok, baza danych CAS MRiPS.

Strona internetowa urzędu miasta Przasnysz.

Strona internetowa GUS, Bank Danych Lokalnych.