Łagodzenie skutków pandemii wśród grup wysokiego ryzyka – osoby 60+ – założenia

Projekt realizowany jest przez Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, a finansowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.

Celem projektu jest przygotowywanie do zaimplementowania modelu wsparcia: „Łagodzenie skutków pandemii wśród grup wysokiego ryzyka – osoby 60+”. Projektowane prace badawcze i planowana interwencja mają zweryfikować faktyczne potrzeby starszej populacji w czasie pandemii w zakresie możliwości partycypacji społecznej oraz potencjalnego wpływu długotrwałego wykluczenia społecznego na stan zdrowia psychicznego, ryzyko depresji oraz stan zdrowia fizycznego.

Pandemia koronawirusa i związane z nią ograniczenia przyczyniły się do naruszenia bądź zerwania sieci społecznych, w których funkcjonują osoby starsze. Doszło nawet do nadwyrężenia wsparcia seniorów w ramach ich rodzin z uwagi na potrzebę izolacji czy kwarantanny, a więc niemożliwości zaspokojenia wymiarów życia wskazywanych w literaturze naukowej jako czynniki pomyślnego, czyli zdrowego i aktywnego starzenia się. Sytuacja osób starszych jest jedną z tych, w której epidemia w Polsce spowodowała nowe problemy, ale też uwydatniła i pogłębiła istniejące już wcześniej. Wpłynęła na życie seniorów, organizację ich  dnia, relacje rodzinne i poczucie bezpieczeństwa. Została zachwiana ich sytuacja i równowaga życiowa.  Liczne obostrzenia często uniemożliwiają normalne funkcjonowanie osób starszych, a zwiększone ryzyko zachorowania i potencjalnie ciężki przebieg choroby, wywołują niepokój i mają swoje konsekwencje zdrowotne. Dlatego tak ważne jest, aby w miarę możliwości przygotować rozwiązania, które umożliwią właściwe funkcjonowanie seniorów, zrekompensują utracone poczucie bezpieczeństwa i możliwość realizacji działań w sferze społecznej, a także zapobiegną samotności.

Projektowane badania pozwolą na poszerzenie wiedzy o funkcjonowaniu osób starszych w okresie pandemii oraz konsekwencjach wywołanych przez ograniczenia wynikające z izolacji fizycznej i aktywności w sferze publicznej, w tym w szczególności konsekwencji dla ich zdrowia psychofizycznego. Wyniki prac badawczych pozwolą na stworzenie modelu proponującego wprowadzenie rozwiązań ograniczających negatywny wpływ pandemii na życie osób starszych.

Prace będą koncentrować się na: przygotowaniu diagnozy sytuacji osób 60+, przeprowadzeniu reprezentatywnych badań metodą CATI w województwie mazowieckim oraz pogłębionych wywiadów swobodnych wśród wybranej grupy respondentów, opracowaniu i testowaniu (wdrażaniu) modelu wsparcia seniorów i współdziałania różnych instytucji na szczeblu samorządowym oraz ewaluacji zaproponowanych działań.

W realizacji projektu uczestniczą trzy gminy z województwa mazowieckiego: Przasnysz, Wyszogród i Boguty-Pianki. Wybrane one zostały z uwagi na znaczną populację osób starszych, powyżej 27% udziału osób 60 lat i więcej w ogólnej strukturze wieku i ryzyko pogłębiającego się wykluczenia społecznego tej grupy w czasie pandemii COVID-19.